Hemşire Görev ve Tanım Çalışması
Yapılan çalışmalar ile “Sağlıkta Dönüşüm Programı” çerçevesinde hemşirelik hizmetlerini yeniden yapılandırmak amacı ile hemşirelik hizmetlerinde daha kaliteli bir hizmet sunmak hedeflenmektedir.
Sosyal yaşam sağlık hizmetlerinde temel insan gücü olarak tanımlanan hemşirelerin hasta bakımına odaklanmaları sağlanmalıdır. Sağlık alanında hızlı bir dönüşümün gerçekleşmekte olduğu günümüzde hemşirelik hizmetlerinin uygulamaya konulması yaşanan dönüşümün başarısını artıracaktır.
Ülkemizde hemşirelerin görev tanımları bulunmamakta idi. Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği gibi mevzuatlarda tanımlanan görev, yetki ve sorumluluklar günümüz sağlık bakım ihtiyaçlarını karşılamamaktadır. Başhemşireliklerin hemşirelik hizmetleri müdürlüklerine, başhemşire yardımcılarının müdür yardımcılıklarına dönüştürülmesi ile hemşirelik yönetim hizmetleri profesyonel bir nitelik kazanacaktır.
Hemşirelik hizmetlerine ilişkin sorunlar genel olarak hemşirelerden hangi kapsam ve nitelikte hizmet beklendiğinin açık olarak ortaya konulmamasından kaynaklanmaktadır. Bu ihtiyaçtan dolayı Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü hemşirelerin görev tanımı çalışmalarını başlatmıştır.
Bu çalışma;
Kurumlardaki hemşirelik unvanlarının görev, yetki ve sorumlulukları genel olarak belirlenmiştir.
Hemşirelerin hangi görevleri kime karşı sorumlu olarak yürütmesi gerektiğine ilişkin rehber olup sağlık çalışanları tarafından da bilinmesi olumlu çalışma ilişkilerinin geliştirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca hemşirelerin güven duygusu geliştirmesi ve iş doyumunun sağlanmasında katkısı olacaktır.
Kurumlarımızda hemşirelerin yapması gerekenler ile fiilen yaptıkları karşılaştırılabilecek, mesleki başarı ve yeterlilikleri belirlenebilecektir. Dolayısıyla performans değerlendirmesi için bir ölçüt olacaktır.
İş değerlendirmesinde ve çalışma sürelerinin düzenlenmesinde veri sağlayacaktır.
Hemşirelerin sayı ve niteliğini belirlemede hangi görev ve yetkiler için hangi nitelikte hemşireye ihtiyaç olduğu ortaya çıkacaktır.
Hemşire Görev Tanım Çalışması Amacı
Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde ve Sağlıkta Dönüşüm Programı kapsamında ülkemizde hemşirelik hizmetlerinin çağdaş bir anlayış içinde yeniden düzenlenmesi kapsamında;
-. Hizmetin kalitesini artırmak,
-. Hemşirelik hizmetlerinin standartlarını belirlemek,
-. Hizmet kapasitesini artırmak,
-. Sağlık hizmetlerine en üst düzeyde katılım sağlamak,
-. Hemşirelik bakım etkinliklerini kayıt altına almak,
-. Kaynakların verimli ve etkili bir şekilde kullanımını sağlamak,
-. Sağlık meslekleri ile işbirliği yaparak sağlık ile ilgili her düzeydeki planlama ve politikaların oluşturulmasında yer almak,
-. Yönetim görevlerine kariyer ve liyakat esaslarına uygun olarak atama yapılmasını sağlamak,
-. Hemşirelerin sayı ve nitelik olarak yeterli olup olmadıklarını belirlemek,
-. Hasta odaklı ve performansa dayalı yönetim ve hizmet anlayışını oluşturmak,
-. Etkinlik, verimlilik, şeffaflık ve hesap verilebilirliği sağlamak hedeflenmektedir.
Hemşire Görev Tanımlarının Yapılma Gerekçeleri
- Ülkemizde sağlık kurum ve kuruluşlarda sunulan hemşirelik hizmetleri toplumun sağlık gereksinimlerini karşılayacak duruma getirilmelidir. Sağlık kuruluşlarında hemşirelik bakımı ile ilgili standartlar tanımlanmalı, hemşirelik işlevleri açık ve seçik belirlenmelidir. Böylece bakımın değerlendirilmesi ve denetlenmesi yapılmış olacaktır.
- Sağlık kuruluşlarımızda, yönetmelikle düzenlenmiş olmasına karşın, hemşirelik uygulamalarının nitelik ve niceliği ile hemşirelerin tayin, terfi, denetim ve değerlendirmeleri konusunda Başhemşirelere verilen sorumluluk ölçüsünde yetki verilmemektedir. Yönetici hemşirelerin bu yetkiyi kullanmada etkin olamaması, hemşirelik hizmetlerini iyileştirecek kararların ve önlemlerin alınmasını güçleştirmektedir.
Kurum ve kuruluşlardaki hemşirelik hizmetleri “Hemşirelik Hizmetleri Müdürü” ile yeterli eğitimli; hemşirelikte lisans mezunu mümkünse yüksek lisans veya doktora dereceli hemşireler arasından etkili bir biçimde yürütülecek, alınan kararlarda hemşirelik hizmetleri yönetiminin görüşüne başvurulacaktır.
- Hemşirelerin nitelik ve nicelik bakımından yetersizlikleri, hemşirelik hizmetlerindeki yükü artırarak etkin ve kapsamlı bakım verilmesini önlemektedir. Var olan insan gücünün coğrafi bölgelere, yerleşim birimlerine, kurumlara ve ihtiyaç alanlarına göre dağılımları dengelenecektir.
- Sayıca yetersiz olan hemşirelerin hemşirelik bakım hizmetleri dışındaki işlerde kullanılması (sekreter, eczacı, diyetisyen, santral memuru gibi…) hizmet kaybının büyümesine, bakım hizmetlerinin vasıfsız kişilerce verilmesine ve hemşireler arasında doyumsuzluğa yol açmaktadır. Bunun önüne geçilecektir.
- Sağlık disiplinleri arasında “ekip çalışması” yaklaşımını yerleştirerek hemşirelerin bakım ve tedavi ile ilgili özgün bilgi, beceri ve davranışlarını sergilemeleri amaçlanmıştır.
- Hemşirelerin çalıştıkları ve kendilerini geliştirip ilgi duydukları alanlarda görevlendirilmeleri ile verilen hizmetin verimi artırılacaktır.
- Ülkemizde Ana-Çocuk Sağlığı sorunları ciddi boyutlarda olduğu halde koruyucu sağlık hizmetlerinde etkin insan gücü olarak düşünülen ebeler, hemşirelerin denetimine bırakılmayacaktır.
- Görev tanımlarının olmaması ile çeşitli disiplinlerden oluşan sağlık ekibi üyelerinin her birinin, hem kendisinin hem de diğerlerinin görev, yetki ve sorumlulukları konusunda bilgilendirilmesi gerekmektedir. Ekip çalışmasında sürtüşmelerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
- Kurumlar arasında hemşirelik hizmetlerinin sunumu esnasında bir takım farklılıklar ortadan kaldırılacaktır.
Hemşire Görev Tanımları İle Sağlanacaklar
-. Hemşirelik insan gücü planlaması,
-. Hemşire seçimi,
-. Eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi,
-. İş ve performans değerlendirmesi,
-. Hizmet kalitesinin yükseltilmesi,
-. Olumlu çalışma ilişkilerinin geliştirilmesi,
-. Çalışma güvenliğinin sağlanması,
-. Çalışmaların kayıt altına alınması,
-. Yeniden yapılanma etkinlikleri,
-. Çalışma süreçlerinin tanımlanması,
-. Çalışma sürelerinin düzenlenmesi sağlanacaktır.