Sağlıklı Doğal Yağlar
Sağlıklı olmak için yağ tüketiminden fazlasıyla kaçınmak aslında sağlıksız bir yaşamın kapılarını açıyor. Önemli olan yağları çok iyi tanımak, hangisinin sağlıklı olduğunu bilmek dolayısıyla doğru yağları tüketmek ve ideal dengede almak.
Şimdiye kadar bize hep sağlıklı ve uzun yaşamak istiyorsak yağ tüketimini en az seviyede tutmamız öğretildi. Yağlardan ne kadar çok kaçınırsak o kadar iyidir diye bildik. Oysa yaşamak için yağa ihtiyacımız var.
İnsan vücudunun günlük enerji tüketimi için yağ almamız gerekiyor. Ayrıca vücut için çok önemli dört vitamin A, D, E ve K vitaminleri sadece yağda eriyerek faydalı olabiliyor.
Yağ tüketiminden fazla kaçınmak vücut sağlığını olumsuz yönde etkiliyor ve yaygın kanının aksine dengeli yağ kullanımı sağlıklı bir yaşamın sırrı olabiliyor. İş sadece hangi yağları hangi dengelerde aldığımızla ilgili yani yağları gerçekten tanımaktadır.
Sağlıkta Denge
Yağlarla sağlıklı yaşamın sırrı, Omega-3 ve Omega-6 bitkisel çoklu doymamış yağlarının dengesindedir. Omega-3 ve Omega-6 düzenli kan dolaşımı ve dolayısıyla kalp sağlığı, beyin ve hücre gelişimi, zihinsel aktiviteyi artırmak, mutlu ve zinde hissetmek için çok önemli faydalar sağlayan bitkisel çoklu doymamış yağlardır.
Omega-3 ve Omega-6 diğer yağlardan farklı olarak vücut tarafından üretilemiyor ve mutlak surette besinler yoluyla dışarıdan alınması gerekiyor. Bu yüzden her iki yağ elzem yağ olarak anılıyor.
Kendi aralarında rekabet halinde olan Omega-3 ve Omega-6 yağlarının faydalı olabilmeleri için daima dengeli alınmaları gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ne göre bu denge 1gr Omega-3 yağına karşılık minimum 5, maksimum 10 gr. Omega-6 olmalı.
Mutluluk ve Omega Yağları
Tükettiğimiz yağ ile mutluluğumuz arasında da bir bağlantı olduğunu biliyor muydunuz?
Beslenme alışkanlıklarıyla psikolojik durum arasındaki ilişki hepimize tanıdık gelir. Daha iyi hissetmek için meyve ve sebzeyi artırın, karbonhidratlı ve şekerli besinlerden uzak durun tavsiyelerini daha önce de duyduk. Ancak ruh sağlığının yağlarla ilgisi pek söz konusu olmadı bugüne kadar. Oysa psikolojiniz Omega-3 ve Omega-6 yağlarıyla yakından ilgili.
Yapılan araştırmalar Omega-3 yağının yetersiz alımıyla kandaki serotonin seviyesinin düşük olması arasında bağlantı olduğunu gösteriyor. Mutluluk duygusu üzerinde etkili olan serotoninin düşük olması ise depresyon nedeni.
Yeni Zelanda, Kanada ve Almanya gibi Omega-3 yağının Omega-6’ya oranla az tüketildiği (İdeal Omega dengesi kurulamadığında) ülkelerde depresyon oranı %5 iken Japonya ve Tayvan gibi yeterli dengede Omega-3’ün tüketildiği ülkelerde bu oran %1 civarında.
Omegalar Anne Sütünde de Var
Omega-3 ve Omega-6’ın ideal dengede alımı, annelerin gebelik döneminde, çocuğun büyüme döneminde sayısız faydayı beraberinde sunuyor.
Anne sütünün mucizevi etkilerini kimse inkar edemez. Çocuğun gelişiminde en önemli besin kaynağının içinde o kadar önemli iki yağ var ki, doğru yağların insan sağlığı için ne kadar önem taşıdığına güzel bir örnek.
Anne sütünde Omega yağları bulunuyor. Bir bebeğin beyni hamileliğin son üç ayından 1 yaşına kadar hızlı bir büyüme dönemi geçirir. Bu dönemdeki beyin gelişiminde araştırmacılar anne sütündeki omega yağlarının etkisi olduğunu söylüyor.
Omega-3 ve Omega-6 dengesiyle beslenen annelerin bebeklerinde beyin, sinir sistemi ve görme yeteneklerinin gelişiminin bu dengeyle beslenmeyen annelere oranla daha sağlıklı olduğu görüldü. Bu yüzden annelerin doğum öncesi ve sonrasında Omega-3 ve Omega-6’nın dengeli bir beslenme rejimi uygulamaları öneriliyor.
Doğal omega yağları için yapılan tek araştırma bu değil. Çocuklarda dyslexia olarak tanımlanan okuma zorluğu, matematik, telaffuz ve yazma yetersizlikleri gibi belirtiler gösteren bu rahatsızlığın tedavisinde Omega-3 ve Omega-6 yağlarının ideal dengede alınmasının yardımcı olduğu İngiltere’de yapılan bir araştırma ile kanıtlandı.
Purdue Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, Omega-3 ve Omega-6 dengesinin hiperaktif çocuklar üzerinde de etkili olduğunu kanıtladı.
ABD’de hiperaktifli erkek çocuklar üzerinde yapılan bir araştırmaya göre çocuklardaki zorlama davranışlar, düşünmeden hareket etme, aksi davranışlar, hiperaktivite ve uyku problemlerinin kaynağında dengesiz Omega yağlarının alımı yattığı belirlendi.
Beslenmede Denge
Beslenme alışkanlıklarımız nedeniyle Omega-3 ve Omega-6 yağlarını öngörülen ideal dengede alamıyoruz. Teknolojik ilerlemenin getirdiği yeni yaşam tarzı beslenme alışkanlıklarımızı da değiştirdi.
Yağların alımından vücudumuza giren kalori miktarı endüstri devriminin başlamasına kadar % 22-24 seviyesindeyken bugün %40 civarında.
Omega-3 ve Omega-6 dengesini de yediklerimizle sağlayamıyoruz. Fazlasıyla Omega-6 alıyor yeterince Omega-3 alamıyoruz.
Yapılan araştırmalar günümüzdeki Omega-3 ve Omega-6 alımının 1 gr. Omega-3’e karşılık 15-20 gr. Omega-6 olduğunu gösteriyor. Bu da her iki yağın vücuttaki işlevlerini tam anlamıyla yerine getirememesi anlamına geliyor.
Omega-3 ve Omega-6 yağlarının ideal dengeye faydaları;
- Düzenli kan dolaşımına yardımcı olur.
- Kalp hastalıkları riskini azaltır.
- Hücre gelişimine katkıda bulunur
- Gebelik döneminde ve sonrasında bebeklerin beyin ve sinir sistemi gelişimine katkıda bulunur.
- Enfeksiyonlara karşı savunma sistemini güçlendirir.
- Mutlu ve zinde hissetmeye yardımcı olur.
- Kadınların adet ve menopoz döneminde yaşadıkları sorunların en aza indirilmesine yardımcı olur.
- Çok sayıda kadını orta yaş sonrası etkileyen kemik erimesi hastalığının tedavisine de katkıları vardır.
- Böbrek hastalıklarında böbrek forksiyonu kayıplarını yavaşlatır.
- Kan şekeri seviyesinin kontrol altında tutulmasını sağlar.
- Sağlıklı ve pürüzsüz bir cilt ile canlı, parlak saçlar Omega-3 ve Omega-6 dengesinin gözle görülebilir diğer sonuçlarıdır.